Paslanmaz boru hatları baÄŸlantı kurulması istenirken bu baÄŸlantılara baÄŸlı giriÅŸ çıkış yerlerinde sökülmesine imkan veren cıvatalı baÄŸlantılı elemanlara gereksinim duyar.Bu gereksinim duyulan elemanlara flanÅŸ adı verilir. FlanÅŸlarda baÄŸlantı oluÅŸturulurken karşılıklı iki flanşın oturma ve birleÅŸtirme yüzeyleri arasına ölçüsüne uygun conta koyulduktan sonra flanÅŸların cıvatalarla birbiri üzerine bastırılması akabinde birleÅŸtirme iÅŸlemi uygulanır.
Kısaca flanÅŸlara bakıldığı zaman paslanmaz boruya eklenirken vidalanarak yada kaynatılarak monte edilebilir.Conta oturma yüzeyine düz olması baÄŸlantı kurulurken önemli bir husustur.
FlanÅŸlarda yüzey ÅŸekline baÄŸlı contanın tipi malzeme iÅŸletme koÅŸullarına baÄŸlı olarak farklı ÅŸekillerde olabilir.
· Tam düz ve pürüzsüz ÅŸekilde,
· Ä°ç içe geçebilen daireler halinde veya spiral yivli ÅŸekilde olabilir.
· Kanallı ÅŸekilde olması durumunda kanal geometrisine uygun ring ÅŸeklinde metal conta kullanılır.
FlanÅŸlar çeÅŸitli ölçü,çap ve boyutta olabilmesine raÄŸmen en büyük ortak özelliÄŸi sökülebilen baÄŸlantılara sahip olmasıdır.
FlanÅŸ çeÅŸitleri aÅŸağıdaki gibidir:
·Kaynak boyunlu
· Geçme
· Geçmeli kaynaklı
· DiÅŸli
· Geçme boyunlu
· Kör çeÅŸidinde olabilir.
FlanÅŸların ölçülendirmesinde 5 kriter göz önünde bulundurulması gerekir.Bu kriterler;
Flanşın genel amacı tesisat elemanlarında sızdırmazlığı dikkat edecek ÅŸekilde birleÅŸtirmekten sorumludur.Pek çok kullanım alanı vardır.Flanşın ağırlıklı kullanım yeri boru tesisatlarıdır.Özellikle paslanmaz boruların tesisatlarda kullanımında flanşın doÄŸru seçimi önemli bir husustur.Makine parçalarının baÄŸlantısında flanÅŸlar sıklıkla kullanılır.Tesisat veya makineye baÄŸlı diÅŸli elemanlarının baÄŸlantılarında yer alabilir.FlanÅŸlarda en büyük sıkıntı sızdırmazlığın saÄŸlanamamasıdır.Bunun en bilindik sebebi hatalı montajdır.Hatalı bir flanÅŸ baÄŸlantısı sızdırmazlık problemi ortaya çıkar.Hasarı ve sızdırmazlığı azaltmak için cıvatalar uygun yönde döndürülüp sıkıldığı sürece problem ortadan kalkacaktır.
FlanÅŸların yüzeylerinin düzlemsel olarak karşı karşıya getirebilmesi için deÄŸiÅŸik yöntemler kullanılmaktadır.En bilinen yöntemi çıkıntılı yüzeye sahip flanÅŸlar rafineride en fazla kullanılan flanÅŸ yüzeylerinin karşı karşıya getirilmesi metodudur. Ä°ki yüzey arasındaki conta kullanılarak bu tür flanÅŸlarda daha iyi sıkılarak baÄŸlantı saÄŸlamlaÅŸtırılır. Kaynak boyunlu diÅŸi ve erkek flanÅŸ genelde yüksek basınç isteyen akışların olduÄŸu yerlerde kullanılır. Birbirine geçirebilen kaynaklanmış erkek ve diÅŸi flanşı ve salmastralı flanÅŸ da, flanÅŸ yüzeylerini düzlemsel olarak baÄŸlantı oluÅŸturulmasına örneklendirilebilir.