Metal Kullanımının Tarihçesi

Metal kullanımının tarihçesi denildiği zaman; buzul çağının cilalı taş devriyle birlikte bittiği, MÖ 5000’li yıllara kadar uzanmak gerekir. İnsanlar taşları yontup şekil verirken, Bakır Devri’yle birlikte ilk defa metalleri işlemeye başlamış. Bakırı daha dayanıklı hâle getirmek için kalay ile alaşım hâline getirip Tunç Devri’ne geçiş yapmışlar. Demir Devri ise, tarih öncesi dönemin son maden devri olarak biliniyor. Metaller tarihi seyir içerisinde, MÖ 5000 yılından başlayarak yazının bulunup yaygınlaştığı tarihi dönemlerin başlangıcına kadarki devirlere adını vermiştir. Çünkü metaller; tel ve levha hâline gelebilen, ışığı yansıtan, parlak yüzeyli, ısı ve elektriği ileten özellikleriyle, insanların kap-kacaklarında ve süs eşyalarında kullanması için çok elverişli bir profile sahip. Kolay işlenebilen, uzun ömürlü metallerin günlük hayatta kullanılmaya başlanmasıyla birlikte; insanlık tarihinin yönü, bilim odaklı ilerlemeye başladı. Metallerin sahip olduğu farklı nitelikler ve alaşım yapmaya imkân veren yapıları sayesinde kimya, elementler ve madenler insanlar için bir çekim merkezi haline dönüştü.

Demirden Çelik Elde Edildi

Demir ve az miktarda (%2) karbonun karışımıyla elde edilen çelik, başlarda çok maliyetliydi. Çelik dövülmüş demir cevherinin yüksek sıcaklıklarda odun ateşinde ısıtılmasıyla elde ediliyordu. Ancak bu süreç hem uzun hem de maliyetliydi. Çeliğin Sanayi Devrimi’yle birlikte ortaya çıkan fabrikalaşma ve seri üretim trendine uyum sağlaması için, Henry Bessemer’in yaptığı çalışmalar sonuç verdi. 19. yüzyılın ortalarında “Bessemer dönüştürücüsü” olarak sunulan bir kap tasarladı. Ancak tasarladığı bu kap, metaldeki karbon ve silisyumu demirden çok hızlı bir şekilde uzaklaştırmasına rağmen gereğinden fazla miktarda karbon çıkarıyordu. Bessemer’in tasarımını tamamlayan hamle, İngiliz Metalürji Uzmanı Robert Mushet’in test ettiği manganez, karbon ve demir alaşımı oldu. Mushet’in yaptığı çalışmayla tasarımına son hâlini veren Bessemer’in bu icadı, 19. yüzyıl sonlarında birçok iş adamının çelik endüstrisine yatırım yapmasını sağladı. Maliyeti azalan ve üretimi hızlanan çelik, milyarlarca dolar destek alan bir yatırım aracına dönüştü. Hatta 1901 yılında ABD’de kurulan Çelik Şirketi, milyar dolarlık ilk şirket olma özelliğini taşımaktadır.

Çeliğin %100 geri dönüştürülebilir olması, yatırımcılar için kaynağın tekrar tekrar kullanılması anlamına gelmektedir. Hem ekolojik hem uzun ömürlü, dayanıklı ve işlenebilen yapısıyla çelik; tarihin son döneminde en dikkat çeken metal olarak yer almaktadır.