Demir ve Çelik Arasındaki Farklar Nelerdir?

Demir ve çelik, modern dünyanın temel yapı malzemeleri olarak köprüden inÅŸaata, demir yollarından ağır vasıtalara, ağır sanayiden otomotiv sektörüne, modern makinelerden uçak sanayisine kadar birçok alanda kullanılmaktadır. Demir ve çeliÄŸe, kuvvet isteyen alanlarda ihtiyaç duyulmaktadır. Sahip oldukları farklı özellikler nedeniyle, kullanım tercihleri de deÄŸiÅŸmektedir.

Demir ve Çelik Arasındaki Farklar

  • Demir ve çelik arasındaki en temel fark,  kimyasal temelde ortaya çıkmaktadır. Demir bir elementtir. Yani herhangi bir kimyasal çözülme yöntemiyle ayrıştırılamaz veya baÅŸka maddelerin birleÅŸimiyle elde edilemez. Çelik ise, demir ve karbonun birlikte oluÅŸturduÄŸu bir alaşımdır. Alaşımlar, en az 2 elementin homojen ÅŸekilde birleÅŸtirilmesiyle oluÅŸan karışımlardır. Çelik alaşımı, kendini meydana getiren elementlerden farklı özellikler taşır. Çelik, demirin iÅŸlenmiÅŸ hâli olarak ortaya çıkmaktadır.
  • Demir, doÄŸada element hâlinde bulunmamaktadır. Ham demirin elde edilebilmesi için yüksek fırınlarda yüksek sıcaklık altında oluÅŸan kimyasal tepkimelere ihtiyaç vardır. Ä°çeriÄŸinde demir dışında farklı elementlerin de yer aldığı demir cevherleri, yüksek fırınlarda ayrıştırma iÅŸlemine tabi tutulur ve ham demire ulaşılır. Çelik ise ancak, ham demirin uygun oranlardaki karbonla birleÅŸtirilmesi sonucu elde edilebilir.
  • Demirin içeriÄŸinde %3.5-4 oranında karbon, fosfor ve kükürt gibi maddeler de yer almaktadır. GevrekleÅŸtiren bu maddeler, demiri daha dayanıksız hâle getirmektedir. Ham demir, sert bir yüzeye düÅŸtüÄŸünde kolaylıkla kırılabilir.  Çelikte ise karbon oranı %1.8-2.1 arasında deÄŸiÅŸmektedir. Bir demir ve karbon alaşımının çelik olarak kabul edilebilmesi için, içeriÄŸindeki karbonun en çok %2.1 olması gerekir. Çelikte bulunan karbon oranına göre sertlik, süneklik, esneklik ve gerilme gücü ayarlanabilmektedir. Çelikteki karbon miktarı arttıkça sertlik artar; ancak artan sertliÄŸe baÄŸlığa olarak kırılganlık, esneklik ve süneklik azalabilmektedir.
  • Demir, çeliÄŸe kıyasla daha esnektir. Sahip olduÄŸu bu esneklik demirin kırılmasını daha güç hâle getirmektedir. ÇeliÄŸin ise esnekliÄŸi az, kırılma özelliÄŸi fazladır.
  • Demir, yeryüzünde en çok bulunan metaldir. Hatta yerkabuÄŸunun nikel karışımlı demirden oluÅŸtuÄŸu tahmin edilmektedir. Demir minerali ise, Dünya yüzeyinde en çok bulunan 4. mineraldir. ÇeliÄŸin miktarı ise, kullanım alanlarının çeÅŸitlenmesine baÄŸlı olarak artan üretime baÄŸlıdır. Çelik, ham demirden veya geri dönüÅŸtürülmüÅŸ demirden üretilmektedir.