Çelik Esner Mi?

Çelik Esner Mi?

Çelik ve demir söz konusu olduÄŸunda, kullanım alanlarını belirleyen en önemli farklardan biri, malzemenin esneyebilme kabiliyetidir. Çelik alaşımında demir ve karbon kullanılır. Demirin ham hali oldukça yumuÅŸaktır. Bir ham demiri yüksek olmayan bir yerden bıraktığınızda, kırıldığını görürsünüz. Ham demire dayanıklılık ve sertlik kazandıran, çeliÄŸin içeriÄŸindeki karbondur. Ham demirin dayanıklılığını artırmak için %2 oranındaki karbon yeterlidir. Farklı dayanıklılık ve sertlik gücüne sahip çelikler üretilmek istenmesi durumunda bu oran deÄŸiÅŸebilir. ÖrneÄŸin, paslanmaz çelikler için en az %11 oranında karbon kullanılması gerekir.

ÇeliÄŸin içeriÄŸindeki karbon, kırılganlığın önüne geçmek için yeterli deÄŸildir. Porselenler de serttir; ama aynı zamanda oldukça kırılgandır. ÇeliÄŸin kırılganlığını azaltmak suretiyle dayanıklılığını artıran faktör, sahip olduÄŸu esnekliktir. Çelik, esneme kabiliyeti sayesinde kırılmadan uzun süre kullanılabilmektedir. ÇeliÄŸe esneme özelliÄŸi kazandıran unsur ise ısıl iÅŸlemdir. Çelik üretimi sırasında uygulanan ısıl iÅŸlemlerle esnek çelikler elde edilir. ÇeliÄŸin esneyebiliyor olması, demirle arasındaki önemli bir farkı da oluÅŸturmaktadır. Bir alanda demir veya çelikten hangisinin kullanılacağına karar verilirken esneme özelliÄŸi ayırt edici bir nitelik olabilmektedir. Esneme özelliÄŸi, çeliÄŸi darbelere karşı daha dayanıklı hâle getirmektedir. Belli oranlardaki darbelerin emiliminin saÄŸlanabilmesi için esnekliÄŸe ihtiyaç vardır.

Esnek Çelik Nerelerde Kullanılır?

Esnek çelikler, bıçak sanayisinde kullanılmaktadır. Yere saplanmış bir bıçağın üzerine baskı uyguladığınızda, kırılmak yerine eÄŸilip büküldüÄŸünü görürsünüz. Esneme özelliÄŸi sayesinde belli oranlara kadar olan darbe ve baskılar karşısında çelik bıçaklar kırılmaz. Bıçak sektöründe kullanılan çelikler hem esnek hem paslanmazlık özelliÄŸine sahiptir.

Esnek çeliklerin kullanıldığı baÅŸka bir alan da araba jantlarıdır. Araba jantları, kazalara ve darbelere sık sık maruz kalan araba parçalarından biridir. Darbeler karşısında daha dayanıklı olmasını saÄŸlamak için, araba jantlarında çeliÄŸin esneme özelliÄŸinden faydalanılmıştır. Sürtme ve çarpma gibi darbeler karşısında emilim gücü yüksek olan çelikler, alaşımında kullanılan malzemelerin oranına göre belli bir noktaya kadar dayanım gücü saÄŸlar. Araba jantlarında esneme özelliÄŸi olan çelikler kullanılmasaydı çatlama, kırılma ve yarımla gibi sorunlarla çok daha fazla karşılaşılırdı.

Çelik profillerde de çeliÄŸin esneme özelliÄŸinden faydalanılmaktadır. Çelik profillerin zorlu koÅŸullar altında iÅŸlevini sürdürüyor olması nedeniyle, esneme özelliÄŸi büyük avantaj saÄŸlamaktadır.